Zgodnie z definicją ustawową zamieszczoną w art. 13 § 1 KK dopuszcza się usiłowania ten, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. Ograniczając w tym miejscu rozważania do tej postaci przestępstwa z art. 200 § 1 KK, która polega na doprowadzeniu małoletniego poniżej lat 15 do poddania się innym czynnościom seksualnym albo do ich wykonania, zauważyć należy, że w odniesieniu do wariantu, kiedy działanie sprawcy odbywa się bez zgody małoletniego, usiłowaniem będzie przystąpienie do bezpośredniego stosowania środków (przemocy, groźby, podstępu), które mają spowodować podporządkowanie się pokrzywdzonego woli sprawcy dążącego do wykonania czynności o charakterze seksualnym. Można, zatem powiedzieć, że nie budzi wątpliwości, iż usiłowaniem są w tym wypadku czynności mające wpłynąć na wolę osoby małoletniej.
Oddziaływanie na tę wolę jest też ostatnią czynnością oddzielającą sprawcę od stadium dokonania przestępstwa. Z podobną konsekwencją trzeba też oceniać zachowanie sprawcy w sytuacji, gdy podejmuje on inne zabiegi (nawet same w sobie prawnie obojętne) zmierzające do uzyskania zgody małoletniego poniżej 15 roku życia na wykonanie innej czynności seksualnej lub poddanie się takim czynnościom. Również w tym wypadku oddziaływanie sprawcy jest ukierunkowane na odpowiednie oczywiście z jego punktu widzenia, ukształtowanie sfery wolicjonalnej osoby małoletniej. Inne będą rzecz jasna środki takiego oddziaływania (np. obietnica uzyskania korzyści majątkowej lub rzeczowej), ale identyczne pozostają motywy i zamiary, a także stopień zaangażowania sprawcy.
Właśnie z uwagi na penalizację w art. 200 § 1 KK każdego, szeroko rozumianego, doprowadzenia do poddania się innej czynności seksualnej, nie ma żadnych racji przemawiających za tym, aby z punktu widzenia tzw. pochodu przestępstwa inaczej oceniać stan jego zaawansowania, gdy sprawca w zamiarze popełnienia czynu wyczerpującego znamiona opisane w art. 200 § 1 KK przystąpił np. do przełamywania przemocą oporu osoby pokrzywdzonej, a inaczej, gdy działając w tym samym zamiarze podjął czynności mające także oddziaływać na wolę tej osoby, tyle tylko, że zastosował inne środki. Między oboma tymi wypadkami nie ma takiej różnicy, która upoważniałaby do klasyfikowania jednej z nich jako karalnego usiłowania, a drugiej jako niekaralnego przygotowania. Istota różnicy sprowadza się jedynie do odmienności środków, a nie do istnienia bądź braku cechy bezpośredniości zmierzania do popełniania czynu zabronionego.
Warto w tym miejscu odnotować poglądy pojawiające się w piśmiennictwie, zgodnie, z którymi pojęcie doprowadzenia do wykonania lub do poddania się czynnościom wymienionym w art. 200 § 1 KK, rozumieć należy możliwie najszerzej, jako podjęcie jakichkolwiek zachowań mających zaowocować stworzeniem sytuacji, w której małoletni podejmie określone w przepisie czynności płciowe (por. M. Filar: Nowa kodyfikacja karna. Kodeks karny. Krótkie komentarze. Zeszyt 2, Warszawa 1997 r., s. 33). Definicja taka, jako nazbyt ogólna, byłaby może dość trudna do zastosowania przy identyfikacji form stadialnych przestępstwa z art. 200 § 1 KK, ale pokazuje akceptację szerokiego zakresu penalizacji w tej sferze. Konkludując, należy wyrazić przekonanie, że dla wyznaczenia prawidłowej granicy między niekaralnym przygotowaniem do przestępstwa z art. 200 § 1 KK w postaci doprowadzenia małoletniego poniżej 15 lat do poddania się czynnościom seksualnym lub do ich wykonania, a usiłowaniem dokonania takiego przestępstwa istotne znaczenie będą miały występujące łącznie takie elementy zachowania sprawcy, jak: nawiązanie bezpośredniego kontaktu z małoletnim, sprecyzowanie celu działania określającego seksualny charakter czynności, którym ma się poddać małoletni i zastosowanie środków, które mają oddziaływać na sferę wolicjonalną małoletniego. Sumaryczne wystąpienie wymienionych okoliczności pozwala zarówno na prawidłowe rozpoznanie zamiaru, z jakim podjęte zostało analizowane zachowanie, jak i ocenę czy zrealizowane czynności sprawcy są ostatnimi czynnościami poprzedzającymi dokonanie przestępstwa.
Do wyczerpania znamion przestępstwa z art. 200 § 1 KK dochodzi nie tylko wówczas gdy wola ofiary była przeciwna do oczekiwań sprawcy lub nie była jasno określona ale dopuszcza się tego przestępstwa także i ten, który swoim aktywnym zachowaniem ukierunkowanym na odbycie stosunku z małoletnim wywołuje u niego chęć udziału w określonych w przepisie czynnościach, a nawet wtedy, gdy tylko ułatwia podjecie decyzji małoletniemu niewykluczającemu uczestnictwa w tych czynnościach stwarzając przy tym warunki umożliwiające faktyczne zrealizowanie zamierzonego celu np. poprzez zapewnienie odosobnienia, wywołanie u małoletniego przekonania o braku naganności takich zachowań.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.