Kierowanie wykonaniem czynu zabronionego o wieloosobowej konfiguracji zachodzi wówczas, gdy osoba, niebiorąca bezpośrednio udziału w dokonaniu tego czynu, organizuje jego dokonanie i jednocześnie kieruje akcją przestępczą. Istotą sprawstwa kierowniczego jest to, że osoba kierująca realizacją przez inną osobę czynu zabronionego znajduje się w takiej sytuacji, w której ma możliwość faktycznego panowania nad przebiegiem bezprawnej akcji. Od decyzji osoby kierującej popełnieniem przez inną osobę czynu zabronionego zależy rozpoczęcie i prowadzenie, a ewentualnie także zmiana lub nawet przerwanie całej bezprawnej akcji.
Pomiędzy sprawcą kierowniczym i wykonawcą czynu zabronionego powinien zachodzić taki układ sytuacyjny, który stwarza rzeczywistą i uświadamianą możliwość kształtowania przez kierującego przebiegiem akcji. Ustawodawca nie wymaga natomiast, aby pomiędzy sprawcą kierowniczym a osobą wykonującą czyn zabroniony zachodziła szczególna relacja, np. charakterystyczny dla sprawstwa polecającego stosunek zależności. Pozycja sprawcy kierowniczego nie musi się wiązać z zachowaniami negatywnymi wobec bezpośrednich wykonawców, takimi jak: zastraszenie, grożenie, czy też wywieranie bezpośredniego przymusu.
Z kolei sprawcą polecającym jest ten, kto wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie czynu zabronionego. Charakterystyczne dla tej formy sprawczej jest istnienie rzeczywistego stosunku zależności pomiędzy wydającym polecenie a jego wykonawcą. Może on wynikać z zależności służbowej (przełożony – podwładny), jak też z okoliczności faktycznych (szantażysta – szantażowany). Ustawodawca nie wprowadził żadnych ograniczeń co do charakteru tej zależności. Oznacza to, że konstrukcja sprawstwa polecającego ma zastosowanie także wówczas, gdy stosunek podporządkowania został osiągnięty w drodze przestępstwa. Samo polecenie, bez względu na formę, w jakiej zostało wydane, powinno mieć stanowczy i kategoryczny charakter. Cechą odróżniającą sprawcę polecającego od sprawcy kierowniczego jest panowanie tego ostatniego nad procesem urzeczywistniania przez sprawcę bezpośredniego znamion czynu. Sprawca polecający nie zachowuje kontroli nad wykonaniem czynu przez sprawcę bezpośredniego.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku
