Prowadzenie w stanie nietrzeźwości pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, wbrew wcześniej orzeczonemu zakazowi prowadzenia takiego pojazdu, stanowi jeden czyn, wypełniający znamiona przestępstwa określonego w art. 178a § 1 KK i art. 244 KK. W świetle powszechnie przyjętych w doktrynie i orzecznictwie kryteriów ustalania jedności czynu (wyodrębnienie zintegrowanych zespołów aktywności sprawcy, zwartość miejsca i czasu oraz tożsamość motywacji sprawcy) – nie nasuwa żadnych wątpliwości, że prowadzenie w stanie nietrzeźwości pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, wbrew wcześniej orzeczonemu zakazowi prowadzenia takiego pojazdu, stanowi jeden czyn, wypełniający znamiona przestępstwa określonego w art. 178a § 1 KK i art. 244 KK.
W konsekwencji w wypadku zachowania naruszającego treść art. 178a § 1 KK – w sytuacji, gdy sprawca nie zastosował się do orzeczonego środka karnego, opisanego wyżej, i jednocześnie był wcześniej prawomocnie skazany m.in. za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości – może dojść do zbiegu podstaw stosowania art. 178a § 4 KK (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2013 r., III KK 229/13)
Zachowanie takie charakteryzuje się nie tylko jednością aktywności podjętej przez sprawcę (prowadzenie pojazdu), ale także – wynikającą z niej – jednością miejsca i czasu (może to być także pewien okres czasu). Sprawca nie może bowiem, jednocześnie prowadząc samochód i będąc w stanie nietrzeźwości, nie naruszać orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów, i odwrotnie – nie może, będąc w stanie nietrzeźwości, prowadzić pojazdu wbrew zakazowi, nie naruszając podstawowej zasady ruchu drogowego – zakazu prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości. W takiej sytuacji także kwestia tożsamości motywacji sprawcy nie pozostawia żadnych wątpliwości”. Podobne zapatrywanie prawne wyrażone zostało w tomie II komentarza do części szczególnej Kodeksu karnego, pod red. A. Zolla, Zakamycze 2006, s. 1084, teza 15 do art. 244 KK oraz w komentarzu do Kodeksu karnego pióra A. Marka, WoltersKluwer 2006, s. 450, teza 8 do art. 244 KK.
Ustalenie, że sprawca swoim zachowaniem wypełnił wszystkie znamiona czynu określonego w art. 244 KK, niewątpliwie powinno zostać poprzedzone ustaleniem, że orzeczony przez sąd zakaz prowadzenia pojazdów został przez niego naruszony na skutek prowadzenia takiego pojazdu wbrew treści orzeczonego zakazu, a więc gdy prowadził on pojazd w miejscach, na które rozciągał się orzeczony zakaz, a więc wszystkich tych miejscach, w których odbywa się ruch lądowy (wodny lub powietrzny).
W tym miejscu celowe wydaje się przypomnienie, że ruchem lądowym jest nie tylko ruch na drogach publicznych i w strefach zamieszkania, ale także ruch w miejscach dostępnych dla powszechnego użytku (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2000 r., IV KKN 250/2000, OSPriPr 2001, nr 4, poz. 19; oraz z dnia 5 maja 2009 r., IV KK 432/08, R-OSNKW 2009, poz. 1068). Do miejsc takich zalicza się drogi wewnętrzne, wymienione w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm). Nie zalicza się do nich natomiast miejsc, w których dopuszczone jest do ruchu tylko wąskie grono osób.
Przez użyty w art. 244 KK zwrot „zakaz prowadzenia pojazdów” należy rozumieć zakaz, o którym mowa w art. 39 pkt 3 KK i art. 42 § 1 i 2 KK. Oznacza to, że prowadzenie przez sprawcę pojazdu mechanicznego mimo wcześniejszego zatrzymania mu prawa jazdy na mocy prawomocnego postanowienia sądu wydanego na podstawie art. 137 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) nie wyczerpuje znamion przestępstwa określonego w art. 244 KK, lecz powinno by oceniane w płaszczyźnie art. 94 KW. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 25 sierpnia 2010 r. II KK 184/10
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
