Twoja sprawa z zakresu prawa karnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Uczestnictwo w obrocie, handlu, udzieleniu i sprzedaży narkotyków – art. 59 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Art. 59.  ustawy przeciwdziałaniu narkomani

1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, udziela innej osobie środka odurzającego, substancji psychotropowej lub nowej substancji psychoaktywnej, ułatwia użycie albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

2. Jeżeli sprawca czynu, o którym mowa w ust. 1, udziela środka odurzającego, substancji psychotropowej lub nowej substancji psychoaktywnej małoletniemu, ułatwia użycie albo nakłania go do użycia takiego środka lub substancji,  podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.

Pojęcie uczestniczenia w obrocie z art. 56 NarkU odnosi się nie tylko do zachowań związanych z bezpośrednim przekazywaniem środków odurzających innej osobie, ale także do zachowań składających się na funkcjonowanie takiej osoby w obrocie jak magazynowanie środków, udostępnianie lokalu, w którym ma dojść do wprowadzenia środków do obrotu itd. Uczestnictwem w obrocie jest więc zachowanie każdego, kto ma odegrać nawet niewielką rolę w procesie wprowadzenia do obrotu środków odurzających lub substancji psychotropowych. Przez znamiona uczestnictwa w obrocie, o którym mowa w art. 56 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 124) rozumie się ogólną odpłatę za świadczenie rzeczy i usług, kupno, sprzedaż, wymianę towaru.  Takie czynności jak przechowywanie czy porcjowanie narkotyków wiązać należy z uczestnictwem w ich obrocie, a nie z wprowadzaniem do obrotu.

Przyjmuje się, że „uczestniczącym w obrocie jest zarówno ten, którego zadaniem jest magazynowanie wymienionych środków czy substancji, które dopiero po zgromadzeniu ich w większej ilości wprowadza się do obrotu, jak i ten kto udostępnia np. lokal dla wprowadzenia tych środków do obrotu” (wyrok SA w Katowicach z dnia 25 maja 2006 r., II AKA 383/05).

W piśmiennictwie ponadto słusznie zauważa się, że wprowadzenie do obrotu stanowi różnego rodzaju aktywną formę obrotu narkotykami, natomiast uczestnictwo w obrocie stanowi jego bierną odmianę (tak A. Muszyńska, Komentarz do art. 56 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, SIP Lex-el).

Kryterium pozwalającym na odróżnienie, czy w określonym stanie faktycznym mamy do czynienia z wprowadzaniem do obrotu, czy udzielaniem narkotyków, jest osoba odbiorcy – kiedy jest nią konsument narkotyków, nie może być mowy o wyczerpaniu przez sprawcę znamion przestępstwa z art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 224). Jak trafnie zauważa Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 29.07.2005 r. II AKa 52/12, ustawodawca statuując dwie formy sprawcze przestępnego zachowania określonego w art. 56 ust. 1 NarkU, posłużył się alternatywą rozłączną, tzn. „wprowadzenie do obrotu” i „uczestniczenie w obrocie” podzielił spójnikiem międzyzdaniowym „albo” wyrażającym przeciwieństwo. Oznacza to, że znamiona sprawcze opisane w tym przepisie mają charakter rozłączny. Nie można zatem tym samym czynem, w stosunku do tej samej partii narkotyków wypełnić jednocześnie znamienia „uczestniczenia w obrocie” oraz „wprowadzenia do obrotu”.

Pojęcia „wprowadzanie do obrotu”, „uczestniczenie w obrocie”, „udzielanie narkotyków innej osobie”, „udzielanie narkotyków w celu osiągnięcia korzyści” obejmują tożsame zachowania polegające na przekazywaniu innym osobom narkotyków, przy czym może ono być odpłatne albo darmowe. Kryterium rozróżniania tych zachowań stanowi natomiast osoba odbiorcy. Uczestniczenie w obrocie, czy wprowadzanie do obrotu w rozumieniu przepisu art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.) polega na hurtowym uzyskiwaniu narkotyków i takim też przekazywaniu ich kolejnym osobom. Jeśli zaś odbiorcą narkotyków jest ich konsument, czyli osoba nabywająca je w celu spożycia przez siebie, zachowanie sprawcy będzie formą udzielenia, o jakiej mowa w art. 59 ustawy.

Udzielanie oznacza czynność przekazania środka odurzającego jedynie wtedy, gdy sprawca sprzedaje go osobie będącej konsumentem narkotyku, a więc gdy środek ten ma służyć zaspokojeniu własnych potrzeb nabywcy. Innymi słowy – „udzielenie” inne osobie jest specyficzną, wyodrębnioną ustawowo postacią wprowadzenia narkotyku do obrotu, gdy adresatem owego obrotu jest bezpośredni konsument narkotyku. Natomiast w sytuacji kiedy nabywca środków odurzających nie jest ich konsumentem i nabywa je w celu późniejszego przekazania innej osobie (czyli występuje w roli dealera), mamy do czynienia z udostępnieniem narkotyku, czyli – zgodnie z art. 4 pkt 34 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) – wprowadzeniem go do obrotu w rozumieniu jej art. 56 ust. 1. Możliwość kwalifikacji czynu, jako przestępstwa wprowadzania do obrotu środka odurzającego, wymaga także rozważenia czy w grę wchodzić będzie podstawowa postać tego przestępstwa, czy też postać kwalifikowana z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.), ze względu na ilość przekazanej marihuany.

Oddanie całej zawartości kryminalnej przestępstwa, poprzez właściwe zakwalifikowanie czynu, nie może być dokonywane w oderwaniu od okoliczności faktycznych konkretnej sprawy, zatem nie można wykluczyć sytuacji, w których dopuszczalna będzie kumulatywna kwalifikacja powołanych przepisów. Przykładem takowej będzie sytuacja, gdy nabywca środków odurzających lub substancji psychotropowych czyni to zarówno w celu ich dalszej odsprzedaży, jak też celem zaopatrzenia siebie. W sytuacji, gdy sprzedający ma świadomość, że część z przekazywanych środków odurzających lub substancji psychotropowych trafi do dalszego obrotu, a część zostanie przeznaczona na własny użytek ich odbiorcy, mamy do czynienia ze zbiegiem przepisów art. 43 ust. 1 (obecnie art. 56 ust. 1 lub w razie znacznej ilości środków – art. 56 ust. 3) oraz art. 46 ust. 1 lub 2 ustawy z 24 kwientia1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (obecnie art. 59 ust. 1 lub 2 ustawy z 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii). Oczywisty jest przy tym fakt, iż przyjęcie takiej kumulatywnej kwalifikacji wymaga ustalenia, że osoba wprowadzająca środki odurzające lub substancje psychotropowe do obrotu ma świadomość, że odbiorca, jest nie tylko uczestnikiem obrotu, który przekaże te środki dalej, ale także konsumentem, któremu udziela tychże środków na własny użytek (podobnie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 15 stycznia 2009 roku w sprawie II AKA 249/08).

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa karnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach karnych. Wybierając nas możesz mieć pewność, że będziemy w pełni oddani Tobie i Twojej sprawie. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Karnego w Poznaniu. Prawo Karne Poznań