W obecnym stanie prawnym realizacja znamion przestępstwa karnoskarbowego z art. 54 kodeksu karno skarbowego (dalej – KKS), może nastąpić poprzez „nieujawnienie przedmiotu lub podstawy opodatkowania” lub poprzez „niezłożenie deklaracji podatkowej”. Znamiona czasownikowe „nie ujawnia” oraz „nie składa” sprzężone są z obowiązkiem ujawnienia przedmiotu i podstawy opodatkowania oraz złożenia deklaracji, który wynika z przepisów prawa podatkowego. Realizacja znamienia czasownikowego czynu zabronionego następuje w momencie upływu terminu na dokonanie czynności (ujawnienia lub złożenia). Ujawnić przedmiot i podstawę opodatkowania to tyle, co uczynić go jawnym organowi podatkowemu w prawnie przewidzianej formie. Dla realizacji znamienia „nie składa” konieczne jest, aby sprawca jednocześnie spowodował niebezpieczeństwo uszczuplenia należności publicznoprawnej albo uszczuplił tę należność.
Przedmiot opodatkowania rozumiany jest jako stan faktyczny lub prawny, z którym ustawodawca wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Podstawa opodatkowania to przedmiot opodatkowania w ujęciu ilościowym bądź wartościowym. Z kolei uchylanie się od opodatkowania to nieujawnienie organowi podatkowemu stanu faktycznego, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego. Ten, kto nie ujawnia przedmiotu opodatkowania, jednocześnie zataja podstawę opodatkowania. Nie jest także możliwe ujawnienie samej podstawy bez ujawnienia przedmiotu, bowiem ujawnienia podstawy dokonuje się w ramach ujawnienia przedmiotu.
Oszustwo podatkowe polegające na podaniu nieprawdy bądź zatajeniu prawdy co do wielkości podstawy opodatkowania (art. 56 KKS) powoduje wadliwy wymiar zobowiązania. Natomiast całkowite zatajenie przedmiotu opodatkowania (czyli stanu faktycznego, z którym ustawa łączy powstanie obowiązku podatkowego) zmierza do zatajenia faktu powstania obowiązku podatkowego i braku wymiaru zobowiązania.
Przepis art. 54 KKS mówi o nieujawnieniu organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania. Chodzi tu o całość przedmiotu, a nie o jego fragment. Działanie polegające na podaniu w deklaracji podatkowej jedynie części przedmiotu opodatkowania stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 56 KKS Zasadnicza różnica między art. 54 KKS i 56 KKS dotyczy tego, że oszustwo podatkowe z art. 56 KKS następuje w ramach ujawnienia dokonywanego przed organem podatkowym. Natomiast czyn z art. 54 KKS charakteryzuje się tym, że do ujawnienia przed organem w ogóle nie dochodzi, istotą czynu jest więc całkowite zatajenie przedmiotu poprzez zaniechanie obowiązku jego ujawnienia.
Niezgłoszenie obowiązku podatkowego to w gruncie rzeczy powstrzymanie się podatnika od złożenia deklaracji podatkowej lub też odpowiedniego oświadczenia. Przez złożenie tego rodzaju dokumentów, wskazuje się organowi podatkowemu wielkość podstawy opodatkowania, a pośrednio wskazuje się również na fakt, że zdarzenie powodujące powstanie stosunku podatkowoprawnego miało miejsce. Złożenie deklaracji jest jedną z form ujawnienia przedmiotu i podstawy opodatkowania. W praktyce może zdarzyć się tak, że podatnik nie złoży deklaracji podatkowej, mimo iż zapłacił podatek. Samo jednak zapłacenie bez wywiązania się z obowiązku instrumentalnego złożenia deklaracji podatkowej jest działaniem karanym, ponieważ wysokość zobowiązania podatkowego powinna wynikać z deklaracji. Dopóki podatnik nie złoży deklaracji, organ podatkowy nie wie, czy wpłacona kwota pieniężna odpowiada wysokości należnego podatku.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
