Twoja sprawa z zakresu prawa karnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Niezatrzymanie się do kontroli policji i ucieczka – art. 178b kodeksu karnego oraz art. 92 Kodeksu wykroczeń

Art. 178b Kodeksu karnego

Kto, pomimo wydania przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Czynność przestępcza polega na zaniechaniu niezwłocznego zatrzymania pojazdu mechanicznego i kontynuowaniu jazdy. Dla bytu przestępstwa niezbędne jest aby sprawca miał świadomość wydania polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego, zaniechał niezwłocznego zatrzymania pojazdu i wbrew temu poleceniu kontynuował jazdę.

Polecenie zatrzymania się może być wydane wyłącznie przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, a jednocześnie musi być wyrażone przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych. Nie wypełni zatem znamion przestępstwa brak posłuchu dla polecenia wydanego jedynie przy użyciu sygnałów dźwiękowych albo wyłącznie sygnałów świetlnych. Nie będzie skutkowało odpowiedzialnością na podstawie art. 178b KK niepodporządkowanie się poleceniu zatrzymania się wydane przez uprawniony podmiot znajdujący się w pojeździe, który się nie porusza.

Osobą uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, w zakresie wskazanym w przepisie art. 178b KK, jest zgodnie z PrDrog funkcjonariusz Policji, Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organów porządkowych, Straży Granicznej i Służby Celno-Skarbowej oraz inspektor Inspekcji Transportu Drogowego.

Odpowiedzialność karna sprawcy jest uzależniona od stwierdzenia, że niezatrzymanie się nie nastąpiło niezwłocznie po wydaniu polecenia przez osobę uprawnioną. Terminu niezwłocznie nie powinno się utożsamiać z natychmiastowością. Jego interpretacja powinna brać pod uwagę realną możliwość bezpiecznego zatrzymania się, uwzględniającą kontekst miejscowy i temporalny. Trudno wymagać, natychmiastowego zatrzymania się na ruchliwej autostradzie czy zatłoczonym skrzyżowaniu.

Niezwłoczne zatrzymanie pojazdu nie jest tożsame z zatrzymaniem natychmiastowym, bowiem kierujący pojazdem mechanicznym, z uwagi na względy bezpieczeństwa w komunikacji, zgodnie z którymi pojazd powinien być zatrzymany w miejscu, w którym nie zagraża to bezpieczeństwu ruchu może otrzymać polecenie jazdy za pojazdem policyjnym, w celu dojazdu do miejsca bezpiecznego.

Ustawodawca w odniesieniu do typu czynu zaproponowanego w art. 178b KK przyjął założenie, że kontynuowanie jazdy i ucieczka przed organem kontrolującym ruch drogowy w każdym przypadku potencjalnie może powodować zagrożenie w ruchu drogowym, chociażby pośrednie. Jest tak chociażby z tego powodu, że ucieczka odbywa się na drodze publicznej, często na chodniku, drodze dla rowerów, ale nawet i w innym miejscu publicznym (np. w strefie zamieszkania czy w strefie ruchu) – czyli w miejscu, w którym nawet jeżeli akurat nie ma ludzi, to w każdej chwili może ktoś się pojawić, gdzie znajdują się przedmioty narażone na uszkodzenie lub zniszczenie – samochody, wiaty przystankowe, ogrodzenia, domy itd. Innymi słowy każde takie zachowanie niesie, choćby potencjalne, zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego, które wyraża się w samej ucieczce przed organami kontroli ruchu drogowego, a w związku z tym jest zbędne wskazywanie spowodowania zagrożenia wśród znamion typu czynu zabronionego z art. 178b KK. Jest to czyn skierowany przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji i każde zachowanie objęte znamionami czynu projektowanego w art. 178b KK godzi w tak określone dobro prawne.

Art. 92 Kodeksu wykroczeń

§ 1. Kto nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego, podlega karze grzywny albo karze nagany.

§ 2. Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 2 można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Wykroczenie z art. 92 § 1 Kodeksu Wykroczeń może być popełnione umyślnie lub nieumyślnie (np. jeżeli kierowca przez roztargnienie nie zauważył znaku lub polecenia), natomiast wykroczenie z art. 92 § 2 może być popełnione tylko umyślnie z zamiarem bezpośrednim nacechowanym celem uniknięcia kontroli. Oczywiste jest, że za wykroczenie z art. 92 § 2 odpowiada kierowca, który wprawdzie zatrzymał się na sygnał policjanta, ale kiedy ten podchodził do pojazdu – ruszył, uniemożliwiając dokonanie kontroli. Wprawdzie ten kierowca formalnie zastosował się do sygnału, ale dokonanie kontroli uniemożliwił, a to przecież jest istotą wykroczenia z art. 92 § 2.

Wykroczenie z art. 92 § 2 Kodeksu wykroczeń odnosi się do sytuacji, w których kierujący pojazdem nie zatrzyma pojazdu na sygnał dany przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, nieznajdującą się w ruchu, (np. stojącą na poboczu drogi, siedzącą w zaparkowanym czy unieruchomionym pojeździe). W razie podjęcia pościgu, tzn. przemieszczania się pojazdu wyposażonego w sygnały dźwiękowe i świetlne za kierującym, oraz dawania przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych (a więc w sposób jasny i wyraźny, skierowanych do kierującego) polecenia zatrzymania pojazdu, kierujący może zatrzymać niezwłocznie pojazd, a wówczas nie wyczerpie znamion przestępstwa. Będzie on wówczas ponosił odpowiedzialność tylko za wykroczenie, jeżeli zostaną wyczerpane znamiona czynu z art. 92 § 2 KW. Gdy jednak tego nie uczyni i będzie kontynuował jazdę pomimo dawania tych sygnałów, przez ucieczkę w warunkach ruchu drogowego będzie godził w bezpieczeństwo tego ruchu, w stopniu porównywalnym przynajmniej do kierującego określonego w art. 178a KK. Przepis art. 178b KK będzie w zamierzeniu projektodawcy miał zastosowanie w późniejszej fazie zachowania sprawcy, po wyczerpaniu przez niego znamion czynu z art. 92 § 2 KW, gdy pomimo podjęcia za nim pościgu będzie on kontynuował ucieczkę, godząc w podstawowe zasady bezpieczeństwa powszechnego.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa karnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach karnych. Wybierając nas możesz mieć pewność, że będziemy w pełni oddani Tobie i Twojej sprawie. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Karnego w Poznaniu. Prawo Karne Poznań