Istotą współsprawstwa nie jest to, by każdy ze sprawców ze sobą współdziałających wypełnił wszystkie znamiona przypisanego im przestępstwa, lecz to aby współsprawcy dokonali go wspólnie – tj. aby wspólnie wyczerpali dyspozycję danego przepisu. Powyższa konstrukcja nie wyklucza i takich sytuacji, w których dana osoba żadnego ze znamion czasownikowych nie wypełnia, lecz jej działania stanowią jeden z niezbędnych elementów wspólnego działania i są związane w podziałem ról – klasycznym przykładem powyższego jest tzw. stanie na czatach przy popełnieniu kradzieży w włamaniem. Sprawca przystępujący w trakcie do realizacji przestępstwa, bez udziału którego nie zaistniałaby jego forma kwalifikowana, musi być uznany za współsprawcę w popełnieniu przestępstwa typu kwalifikowanego.
W wypadku skazania osoby współdziałającej w przestępstwie z innymi sprawcami należy, w sytuacjach określonych w art. 46 § 1 KK, osobę tę obciążyć obowiązkiem naprawienia szkody stosownie do jej udziału w wyrządzonej szkodzie – pro rata partae. Wysokość odniesionych zysków z przestępstwa przez poszczególnych sprawców ma drugoplanowe znaczenie przy nakładaniu, na współsprawców działających w ramach uzgodnionego podziału ról, obowiązku z art. 46 § 1 KK. Udział w wyrządzonej szkodzie związany jest przede wszystkim z rolą konkretnego sprawcy w popełnieniu przestępstwa, w którego wyniku powstała szkoda i nie jest tożsamy z dokonanym pomiędzy sprawcami podziałem uzyskanych korzyści.
Nadto podkreślić należy, że podkreślane przez obrońcę oskarżonego okoliczności w postaci wysokości odniesionych z przestępstwa zysków oraz stopnia wkładu w przestępczy proceder, mają drugoplanowe znaczenie przy nakładaniu, na działających w ramach uzgodnionego podziału ról współsprawców, obowiązku z art. 46 § 1 KK. Z uwagi na dobro pokrzywdzonego celowe jest nakładanie na współsprawców właśnie solidarnego obowiązku naprawienia szkody (wyrok SA w Katowicach z 2 września 2004 roku w sprawie II AKA 258/04).
Nadto przypomnieć należy, że sposób orzekania o obowiązku naprawienia szkody w stosunku do współsprawców (tj. jego wybór) powinien należeć w konkretnym wypadku do sądu. Zatem to po stronie sądu orzekającego in concreto ten środek jest wybór sposobu obowiązku naprawienia szkody w wypadku współsprawstwa w pełni zabezpieczającego zarówno interesy pokrzywdzonego, jak i respektującego zasadę odpowiedzialności indywidualnej każdego ze współsprawców.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
