Twoja sprawa z zakresu prawa karnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu czy pracy jako kara – art. 41 kk

Art. 41 Kodeksu karnego

§ 1. Sąd może orzec zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

§ 1a. Sąd może orzec zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na czas określony albo dożywotnio w razie skazania na karę pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu na szkodę małoletniego. Sąd orzeka zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na czas określony albo dożywotnio w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego.

§ 1b. Sąd orzeka dożywotnio zakaz, o którym mowa w § 1a, w razie ponownego skazania sprawcy w warunkach określonych w tym przepisie.

§ 2. Sąd może orzec zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z prowadzeniem takiej działalności, jeżeli dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

Należy mieć na uwadze, że środek karny z art. 41 § 1 i 2 KK ma głównie funkcję ochronną, zabezpieczającą i prewencyjną. Orzeczenie środka ma chronić społeczeństwo przed osobami, które nadużywają zaufania związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą i przez to zachodzi obawa, że przy wykorzystaniu tej samej sposobności mogłyby w dalszym ciągu zagrażać istotnym dobrom chronionym prawem (vide: M. Szewczyk K. K. część ogólna- Komentarz pod redakcją A. Zolla, tom I).

Zakaz wykonywania określonego zawodu może być orzeczony, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Nadużycie zawodu oznacza więc posłużenie się umiejętnościami zawodowymi do popełnienia przestępstwa, natomiast okazanie, że dalsze wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem oznacza, że sprawca przestępstwa, wypełniając ustawowe znamiona czynu zabronionego, ujawnił zachowaniem stanowiącym wykonywanie czynności zawodowych, niezdolność do wykonywania zawodu, która w przyszłości, w razie wykonywania czynności zawodowych, spowodować może negatywne skutki, określone w art. 41 § 1 kk (na ten temat zob. m.in.: K. Buchała. A. Zoll Kodeks karny. Część ogólna Kraków 1998, s. 339, L. Gardocki Prawo karne Warszawa 2001, s. 164, G. Rejman (red.) Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz Warszawa 1999, s. 887, 888, także: Glosa do wyroku SN z dnia 1 lutego 1989 r. V KRN 300/88 OSP 1991, Nr 2, s. 47, A. Marek Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna Warszawa 1999, s. 120, tenże: Prawo karne Warszawa 2001, s. 278, J. Szumski (w) M. Kalitowski i inni Kodeks karny. Komentarz Gdańsk 1999, t. II, s. 45, 46). Czyli, okazanie, iż dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem, w rozumieniu art. 41 § 1 KK, oznacza naruszenie, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub wykonywanym zawodem, tych powszechnie przyjętych zasad ich wykonywania, które mają głównie na celu kompetentność i bezpieczeństwo ich wykonywania (np. zasady sztuki lekarskiej, sztuki budowlanej). Wiążą się więc one ściśle tak z kwalifikacjami zawodowymi, tj. z wiedzą i doświadczeniem, jak i psychicznymi i fizycznymi predyspozycjami niezbędnymi do wykonywania określonych zawodów czy zajmowania określonego stanowiska. Z istoty przesłanki ”okazanie” wynika, że orzeczenie środka zakazu oparte właśnie na niej może mieć miejsce również w przypadku popełnienia przestępstwa nieumyślnego.

Nie może zatem ulegać żadnej wątpliwości, że, zdaniem ustawodawcy, nadużycie zawodu, a więc działanie umyślne tego rodzaju, bez względu na to z jakim zakresem umiejętności zawodowych było związane, świadczy o możliwości nadużycia w przyszłości każdej z umiejętności, składających się na określony zawód. W tym ostatnim bowiem wypadku, istotne jest to, że przy popełnieniu przestępstwa okazało się, iż sprawca w ogóle lekkomyślnie lub niedbale wykonuje zawód, a nie to, że lekkomyślność lub niedbalstwo dotyczy tych czynności zawodowych, które zostały ustalone w sprawie, w której nastąpiło uznanie winy oskarżonego. Sprawca przestępstwa, nadużywając zawodu lub okazując niezdolność do jego wykonywania, w okolicznościach określonych w art. 41 § 1 kk, ujawnia w ten sposób w ogóle brak predyspozycji do wykonywania wszelkich czynności zawodowych, a więc zawodu jako całości.

Zakaz z art. 41 § 1 KK powinien zostać sformułowany przez sąd w taki sposób, by wskazywał konkretne stanowisko, oznaczone przez wskazanie pełnionej funkcji bądź zajmowanej pozycji w ściśle określonej dziedzinie życia państwowego, społecznego, a także prywatnego, w związku z którą doszło do popełnienia przestępstwa. Podobnie zakaz wykonywania zawodu musi być tak określony w treści orzeczenia, by rodzaj wymierzonej w ten sposób dolegliwości był wskazany w sposób precyzyjny. Pomimo że znaczenie słowa „funkcja” niekiedy zbieżne jest do kodeksowego pojęcia stanowiska lub zawodu, to jednak nie może ono być utożsamiane z tymi określeniami wymienionymi na gruncie art. 41 § 1 KK i używane zamiennie. Wymaganie określoności sformułowane przez ustawodawcę w art. 39 pkt 2 KK – in fine i w art. 41 § 2 KK – w odniesieniu do działalności gospodarczej oznacza bowiem, że w oparciu o te przepisy nie jest możliwe całkowite wyłączenie aktywności gospodarczej oskarżonego.

Za miarodajną dla prawidłowego rozumienia zakresu pojęciowego „stanowiska” i „zawodu”, o których mowa w art. 41 § 1 KK uznać należy systematykę przyjętą w „Klasyfikacji zawodów i specjalności dokonywanej na potrzeby rynku pracy”. Została ona opracowana w oparciu o Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów ISCO-08. Funkcjonuje zaś na potrzeby rynku pracy na mocy rozporządzenia ministra właściwego do spraw pracy (obecnie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) na podstawie delegacji zawartej w art. 36 ust. 8 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1065). Rozporządzenie to jest cyklicznie nowelizowane celem dostosowania do zmian zachodzących na rynku pracy. Obecnie kwestie te reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2014 r. poz. 1145 ze zm.).

Stosowanie zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej musi zawierać doprecyzowanie, o jaką konkretną działalność gospodarczą chodzi w danym wypadku i jakiej konkretnie działalności zakazuje rozstrzygnięcie skazujące oskarżonego. Tylko takiej działalności gospodarczej można zakazać, w związku z której prowadzeniem popełniono przestępstwo, i tylko wtedy, gdy dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Zakaz wskazany w art. 41 § 2 KK nie może więc oznaczać całkowitego wyłączenia aktywności gospodarczej osoby, wobec której jest on orzekany.

Kończąc, w razie orzeczenia zakazu zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania określonego zawodu, sąd przesyła odpis wyroku właściwemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego oraz pracodawcy albo instytucji, w której skazany zajmuje objęte zakazem stanowisko lub wykonuje objęty zakazem zawód. Jeżeli skazany zajmuje stanowisko kierownicze lub inne odpowiedzialne stanowisko, sąd przesyła odpis wyroku również właściwej jednostce nadrzędnej. W odpisie wyroku nie ujawnia się danych pokrzywdzonego. Z kolei w razie orzeczenia zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej, sąd przesyła odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, właściwemu dla miejsca zamieszkania skazanego lub dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej objętej zakazem.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa karnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach karnych. Wybierając nas możesz mieć pewność, że będziemy w pełni oddani Tobie i Twojej sprawie. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Karnego w Poznaniu. Prawo Karne Poznań