Nie budzi wątpliwości sądu, że oskarżony hodował w swoim pokoju dwie rośliny – konopie indyjskie inne niż włókniste. W ocenie sądu nie sposób odmówić przymiotu wiarygodności wypowiedziom oskarżonego w zakresie, w jakim wskazał on, że prowadzona przez niego uprawa miała charakter amatorski i prowizoryczny, podkreślić trzeba bowiem, iż opinię taką wyraził także powołany w sprawie biegły. Sąd nie dopatrzył się również żadnych okoliczności, które pozwoliłyby zakwestionować wyjaśnienia T. L. co do okoliczności, iż chciał on wyhodować marihuanę powodowany ciekawością, jedynie na własny użytek i nie miał zamiaru udostępniać jej (w tym w szczególności za wynagrodzeniem) innym osobom. Wskazać należy, że całość wyjaśnień oskarżonego w niniejszej sprawie zasługuje na miano logicznych, spójnych i konsekwentnych. Oskarżony od początku prowadzonego postępowania przyznawał się do popełnienia czynu zabronionego, kwestionując jedynie dokonaną przez prokuratora kwalifikację prawną swojego zachowania.
Zdaniem Sądu na wiarę zasługiwały także logiczne i spójne zeznania A. L., matki oskarżonego. Nie wpłynęły one na poczynienie w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych co do sprawstwa czynu, potwierdzając jednak słowa T. L. co do tego, iż członkowie rodziny nie wiedzieli o prowadzonej przez niego uprawie konopi, zaś on sam jest osobą o szerokich zainteresowaniach.
Przy rozpoznaniu przedmiotowej sprawy sąd posiłkował się opiniami biegłego z zakresu badań chemicznych. Z ww. opinii wynika, że zabezpieczone w mieszkaniu T. L. rośliny są zielem konopi innych niż włókniste o zawartości delta9 – (…) i kwasu 2-karboksy – (…) przewyższającej 0,2 %, zaś ich łączna masa netto wyniosła 57,21 g. Zważyć należy, iż biegły wskazał także, że ww. waga stanowi wagę całej rośliny, w której nie wykształcił się jeszcze kwiatostan. Biegły zaznaczył przy tym, że materiał zabezpieczony u oskarżonego pomimo, iż w myśl prawa stanowi ziele konopi, nie jest typowym środkiem odurzającym dostępnym na nielegalnym rynku. Wg zasięgniętej w sprawie opinii ustnej „z takich roślinek nie będzie dużo narkotyku, na pewno na porcje znacznie by się to nie przełożyło”, uprawa natomiast „nie miała charakteru profesjonalnego. Była uprawą stricte amatorską.
Oceniając w powyższy sposób zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu zabronionego z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r o przeciwdziałaniu narkomanii. T. L. wbrew przepisom ustawy, uprawiał bowiem konopie inne niż włókniste, czym wypełnił dyspozycję ww. przepisu.
Zdaniem sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił jednak na jednoznaczne ustalenie, by przedmiot czynu, jakiego dopuścił się T. L., wypełniającego dyspozycję art. 63 ust. 1 ww. ustawy, stanowiła uprawa mogąca dostarczyć znacznej ilości ziela konopi innych niż włókniste, tj. by czyn przypisany oskarżonemu wypełniał znamiona przestępstwa z art. 63 ust. 1 i 3 ustawy. Sąd zważył bowiem, że uprawa, prowadzona przez oskarżonego miała charakter amatorski, ponadto zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym również rzetelna i kompletna opinia biegłego, nie wskazują ponad wszelką wątpliwość, iż umożliwiłaby ona uzyskanie znacznej ilości ziela konopi. Wskazać należy, iż pojęcie „znacznej ilości” nie zostało precyzyjnie uregulowane na gruncie ustawowym. Jednakże, jak słusznie zauważył Trybunał Konstytucyjny, „w odniesieniu do (…) przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Trybunał stwierdza, że zastosowanie w nich pojęcia ocennego („znaczna ilość”) było jedynym zabiegiem legislacyjnej umożliwiającym ujęcie w jednej, abstrakcyjnej normie prawnej całego bogactwa sytuacji, z jakimi sąd może mieć do czynienia. (por. wyrok TK z dnia 14 lutego 2012 r., sygn. akt P 20/10). Z przedstawionego wyżej powodu, wykładni przedmiotowego przepisu nie można dokonać, w ocenie Sądu, z pominięciem indywidualnych okoliczności, charakterystycznych dla niniejszej sprawy (takich jak właśnie amatorski charakter uprawy czy też fakt, iż – na co wskazał biegły – wychodowane przez oskarżonego rośliny nie były typowym środkiem odurzającym, jakie znajdują się w nielegalnym obrocie) – podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 7 maja 2013 r., sygn. akt III KK 25/13. Pominąć nie można także bogatego orzecznictwa sądowego, w szczególności zaś ugruntowanego stanowiska Sądu Najwyższego, w myśl którego znaczna ilość narkotyków to taka, która wystarcza do jednorazowego odurzenia się co najmniej kilkudziesięciu osób (por. wyrok SN z dnia 7 maja 2013 r., sygn. akt III KK 25/13, postanowienie SN z dnia 23 września 2009 r., sygn. akt I KZP 10/09 i inne). Zdaniem Sądu zważyć należy również na celowościową wykładnię przepisu art. 63 § 3 ustawy, który stanowi o surowszym karaniu sprawców, którzy prowadzą nielegalną uprawę, mogącą dostarczyć znacznej ilości m.in. ziela konopi innych niż włókniste. W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób ustalić, w oderwaniu od amatorskiego i domowego charakteru niewielkiej (mieszczącej się w dwóch doniczkach) uprawy, że mogła ona dostarczyć znacznej ilości konopi, a w konsekwencji środków odurzających (racjonalny ustawodawca nie zakazuje wszak uprawy określonej rośliny bez powodu, zaś powodem tym w przypadku ww. konopi jest możliwość ich narkotycznego wykorzystania).
Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie w stosunku do oskarżonego T. L. zaistniały formalne i materialne przesłanki warunkujące możliwość warunkowego umorzenia postępowania karnego, jakie określono w treści art. 66 § 1 i 2 KK Nie było także potrzeby i powodów do wydawania innych rozstrzygnięć, także w ramach tejże decyzji.
Art. 66 § 1 KK stanowi, że warunkowe umorzenie postępowania karnego możliwe jest, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zgodnie z § 2 cytowanego wyżej przepisu warunkowe umorzenie może nastąpić w sprawach o przestępstwa zagrożone karą nie przekraczającą 3 lat pozbawienia wolności. Zgodnie z treścią art. 63 § 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przestępstwo popełnione przez oskarżonego zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3.
Warunkowe umorzenie postępowania karnego możliwe jest w sytuacji, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Obydwie wyżej wymienione przesłanki muszą wystąpić kumulatywnie, przy czym powinny być ustalone niezależnie od siebie.
W ocenie Sądu wina i społeczna szkodliwość zachowania oskarżonego T. L. nie jest znaczna. Oskarżony dopuścił się przestępstwa z ciekawości, okoliczności sprawy nie wskazują, by miał zamiar udostępniać uzyskane środki odurzające innym osobom, w szczególności w celu uzyskania z tego tytułu jakiejkolwiek korzyści. Wskazać należy, że oskarżony jest osobą młodą, która nigdy w przeszłości nie wchodziła w konflikt z prawem. T. L. ma szerokie zainteresowania, nie jest zdemoralizowany, przyznał się do zarzucanego mu czynu i z pełnym zaangażowaniem współpracował z organami ścigania oraz wymiarem sprawiedliwości. Podkreślić należy, że w myśl art. 4 § 1 pkt 2 KPK celem postępowania karnego jest w szczególności to, by przez trafne zastosowanie środków przewidzianych w prawie karnym oraz ujawnienie okoliczności sprzyjających popełnieniu przestępstwa osiągnięte zostały zadania postępowania karnego nie tylko w zwalczaniu przestępstw, lecz również w zapobieganiu im oraz w umacnianiu poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego. W ocenie Sądu, z uwagi na młody wiek sprawcy, okoliczności popełnionego przez niego czynu, wyrażoną skruchę każda inna reakcja karna, niż zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania stanowiłoby oczywiście nietrafną, nadmiernie represyjną a przez to szkodliwą (również w odniesieniu do przyszłego społecznego funkcjonowania T. L. i ciążące na nim piętno przestępcy) reakcję karną.
Do przesłanek warunkowego umorzenia postępowania karnego należy zaliczyć także wymóg takiej znajomości stanu faktycznego i prawnego, że okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie budzą wątpliwości. Przesłanka ta ma charakter stricte gwarancyjny, która ma zapobiegać stosowaniu warunkowego umorzenia postępowania w tych przypadkach, w których materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie wszystkich elementów koniecznych do przypisania odpowiedzialności karnej.
W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że okoliczności popełnienia przestępstwa przez T. L. nie budzą wątpliwości. Zauważyć należy, iż oskarżony przyznał się do popełnienia czynu zabronionego, zaś jego oświadczenie w tym zakresie znalazło pełne potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.
Kolejną przesłanką warunkowego umorzenia postępowania jest ustalenie, że postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Oceniając postawę oskarżonego Sąd wziął pod uwagę wszystkie wskazane wcześniej okoliczności, w jakich wszedł on w kolizję z prawem. Sąd miał na względzie także zachowanie oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, w szczególności to, że nie popełnił w późniejszym okresie czynu zabronionego. Na korzyść oskarżonego wpłynęła także jego niekaralność.
Powyższe okoliczności, zdaniem Sądu, zdecydowanie przemawiały za możliwością skorzystania wobec oskarżonego z instytucji warunkowego umorzenia postępowania na okres 2 (dwóch) lat. W ocenie Sądu świadomość ewentualnego podjęcia postępowania karnego będzie działać na T. L. mobilizująco i dyscyplinująco, co sprawi, że nie powróci on do przestępstwa, a podjęcie warunkowo umorzonego postępowania karnego nie będzie konieczne dla wdrożenia go do przestrzegania porządku prawnego. Wyrok Sądu Rejonowego w Poznaniu – II Wydział Karny z dnia 17 czerwca 2015 r. II K 973/14
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
