Art. 263 Kodeksu karnego
§ 3. Kto, mając zezwolenie na posiadanie broni palnej lub amunicji, udostępnia lub przekazuje ją osobie nieuprawnionej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 4. Kto nieumyślnie powoduje utratę broni palnej lub amunicji, która zgodnie z prawem pozostaje w jego dyspozycji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Regulacja prawna dotycząca broni palnej i amunicji zawarta jest w szczególności w ustawie z 21.5.1999 r. o broni i amunicji (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 576 ze zm.) i wydanych na jej podstawie przepisach wykonawczych. Zasady wytwarzania (wyrobu) broni i amunicji określone zostały w ustawie z 22.6.2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1017 ze zm.) oraz przepisach wykonawczych.
Wyrabianie oznacza wszelkie formy wytwarzania broni, zarówno w większej ilości, jak i pojedynczych egzemplarzy. Handlowanie bronią oznacza wszelkie zachowania, które prowadzą do przenoszenia własności (lub posiadania) broni w formie sprzedaży, przy czym do uznania tej czynności sprawczej za dokonaną wystarczy jednorazowa nawet transakcja co do jednej sztuki broni lub amunicji.
Przez posiadanie należy rozumieć zgodnie z językowym jego znaczeniem jako każde faktyczne władanie rzeczą, a nie tylko te formy posiadania, które znane są prawu cywilnemu. Czas trwania bezprawnego posiadania nie ma zasadniczo znaczenia dla uznania, że doszło do dokonania analizowanego przestępstwa, jednak może rzutować na stopień społecznej szkodliwości czynu. Posiadanie oznacza każde faktyczne władanie bronią bez wymaganego zezwolenia, z zamiarem przywłaszczenia, czy bez takiego zamiaru, z zamiarem krótkotrwałego użycia albo nawet przechowania z upoważnienia innej osoby, posiadanie charakteryzują takie czynności, jak mieć, trzymać, utrzymać czy dysponować.
Udostępnienie to każde zachowanie, na skutek którego broń staje się dostępna dla osoby nieuprawnionej. Może ono przybrać postać zarówno działania (podanie szyfru do sejfu, w którym sprawca przechowuje broń), jak i zaniechania (pozostawienie broni w miejscu, z którego mogą ją zabrać inne osoby). Przekazanie polega na fizycznym przekazaniu broni osobie nieuprawnionej w dowolny sposób. Osoba nieuprawniona, której sprawca udostępnia lub przekazuje broń lub amunicję, to osoba, która nie ma pozwolenia na posiadanie danego typu broni lub amunicji. Powodowanie utraty oznacza wszelkie zachowania sprawcy, których skutkiem jest to, że traci on władztwo nad bronią lub amunicją. Może ono polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu.
Broń palna, sygnałowa i alarmowa
W przepisach prawa zdefiniowano broń palną jako każdą przenośną broń lufową, która miota, jest przeznaczona do miotania lub może być przystosowana do miotania jednego lub większej liczby pocisków lub substancji w wyniku działania materiału miotającego. Za dający się przystosować do miotania jednego lub większej liczby pocisków lub substancji w wyniku działania materiału miotającego uznaje się przedmiot, który ze względu na swoją budowę lub materiał, z którego jest wykonany, może być łatwo przerobiony w celu miotania. Broń palna sygnałowa oznacza urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, jest zdolne do wystrzelenia z lufy o kalibrze nie mniejszym niż 25 mm substancji w postaci ładunku pirotechnicznego celem wywołania efektu wizualnego lub akustycznego. Broń palna alarmowa to natomiast urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, wywołuje efekt akustyczny, a wystrzelona z lufy lub elementu ją zastępującego substancja razi cel na odległość nie większą niż 1 metr. Bronią palną nie jest natomiast broń pneumatyczna, miotacze gazu obezwładniającego oraz narzędzia i urządzenia, których używanie może zagrażać życiu lub zdrowiu, tj. broń biała, broń cięciwowa w postaci kusz, czy przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej.
Posiadanie istotnych części broni palnej i amunicji
Istotne części broni palnej to: szkielet broni, baskila, lufa z komorą nabojową, zamek, komora zamkowa oraz bęben nabojowy. Natomiast istotnymi częściami amunicji są: pociski wypełnione materiałami wybuchowymi, chemicznymi środkami obezwładniającymi lub zapalającymi albo innymi substancjami, których działanie zagraża życiu lub zdrowiu, spłonki inicjujące spalanie materiału miotającego i materiał miotający w postaci prochu strzelniczego.
Dla przypisania posiadaczowi części broni palnej odpowiedzialności przewidzianej w art. 263 § 2 KK nie jest wystarczające ustalenie, że znajdujące się w jego władaniu części są tymi, które zostały skatalogowane w przepisie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 21 maja 1999 roku o broni i amunicji, jako istotne części broni palnej i pneumatycznej. Istotne części broni lub amunicji mogą być uznane za broń palną tylko wówczas, gdy spełniają dodatkowe kryterium, będące wyrazem zdefiniowanej w art. 7 ust. 1 tejże ustawy istoty broni palnej – urządzenia niebezpiecznego dla życia lub zdrowia, zdolnego do wystrzeliwania pocisków i rażenia na odległość. Istotne części broni palnej muszą być zatem gotowe lub obrobione (art. 5 ust. 1 ustawy o broni i amunicji). Wobec tego, że ustawodawca nie wskazuje czym należy się kierować określając gotowość lub obrobienie istotnych części broni koniecznym staje się odwołanie do powszechnego znaczenia tych pojęć ( „gotowość” w języku polskim oznacza „stan pogotowia” i „stan należytego przygotowania do czegoś”, „gotowy” to „całkowicie wykonany, wykończony”, „obrabiać” zaś oznacza nadawanie czemuś ostatecznego kształtu – vide: Słownik Języka Polskiego pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994 roku). Cechy gotowości lub obrobienia będą zatem posiadać w rozumieniu ustawy o broni i amunicji tylko te części broni palnej, które wykazują sprawność i funkcjonalność techniczną pozwalająca na ich bezpośrednie wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem.
Nieumyślność
Nieumyślność w art. 263 § 4 KK może charakteryzować się zarówno nieumyślnością świadomą, gdy sprawca ma świadomość tego, że w rezultacie jego zachowania może dojść do utraty broni, jednak bezpodstawnie przypuszcza, że do tego nie dojdzie, jak i nieumyślnością nieświadomą, gdy sprawca nie przewiduje, że swoim zachowaniem może spowodować utratę broni lub amunicji, jeśli możliwość taką mógł przewidzieć.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
