Twoja sprawa z zakresu prawa karnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Kolizja i wypadek drogowy samochodem – art. 86 Kodeksu wykroczeń

Art. 86 Kodeksu wykroczeń

§  1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.

§  2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

§  3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Potocznie stosowane określenie kolizja w polskim prawie nie posiada definicji. Zgodnie z przyjętą praktyką o kolizji mówimy wtedy, gdy dochodzi do zetknięcia, uszkodzenia pojazdu/pojazdów w wyniku tego, że któryś z kierujących/kierowców nie zachował należytej ostrożności. Jednakże nie tylko. Mogą być to również sytuacje typu:

– potrącenie pieszego,

– uderzenie w zwierzę,

– zdarzenie z udziałem rowerzysty i innego uczestnika ruchu, zwierzyny,

– inne sytuacje drogowe, ale tylko te, które zaistniały na drodze publicznej, w strefe zamieszkania lub strefe ruchu.

Wypadek drogowy – zdarzenie drogowe, które pociągnęło za sobą ofiary w ludziach, w tym także u sprawcy tego zdarzenia, bez względu na sposób zakończenia sprawy;

Kolizja drogowa – zdarzenie drogowe, które pociągnęło za sobą wyłącznie straty materialne.

Kwalifikację kolizja nadajemy tylko wtedy, gdy dochodzi do zagrożenia sytuacyjnego, czyli zagrożone jest bezpieczeństwo innego uczestnika ruchu niż sprawca. Nie liczy się tu np. infrastruktura drogowa, szkoda w mieniu.

Odpowiedzialności za wykroczenie z art. 86 kw może podlegać także pieszy, który to np. wtargnie na jezdnię, zmuszając kierującego pojazdem do wykonania manewrów, których normalnie nie musiałby wykonać, czyli np.: nagłe hamowanie, zmiana pasa ruchu w celu uniknięcia uderzenia w pieszego – nie dochodzi do uderzenia w pieszego, pojazd nie ulega uszkodzeniu. Jednak wtedy nie mówimy o kolizji drogowej, ale o spowodowaniu innego niż kolizja drogowa zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego

Podsumowując, kolizją możemy nazwać zdarzenie drogowe zaistniałe na drodze publicznej, strefie zamieszkania lub strefie ruchu, w którym zagrożone jest bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego. Nie jest nim uderzenie w słup na drodze publicznej przez kierującego jadącego pojazdem. Takie zdarzenie ma inną kwalifkację.

Dla odpowiedzialności z art. 86 KW konieczne jest ustalenie, że sprawca nie zachował „należytej ostrożności”, a więc takiej, jaka była wymagana w danej sytuacji. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do postępowania uważnego, przezornego, stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze. W niektórych sytuacjach ustawa wymaga jednak od uczestnika ruchu drogowego ostrożności szczególnej, a więc większej, niż zwykle wymagana. Taka szczególna ostrożność, to ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestników ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie (por. art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 20.6.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 98, poz. 602 ze zm.). Powszechnie przyjmuje się, że przekroczenie przepisów przez innego użytkownika drogi zwalnia – zgodnie z zasadą ograniczonego zaufania – osobę przestrzegającą przepisów od odpowiedzialności wtedy m.in., gdy dostrzegając przekroczenie zrobiła wszystko, co było możliwe w danej sytuacji, aby zaistniałemu niebezpieczeństwu przeciwdziałać”.

Podkreślić należy, że przez reguły bezpieczeństwa w ruchu drogowym należy rozumieć także reguły nie skodyfikowane w sposób szczegółowy, ale wynikające z istoty bezpieczeństwa w ruchu. Muszą one być respektowane mimo braku szczegółowego przepisu. Do takich reguł należy obowiązek prowadzenia pojazdu rozważnie i ostrożnie, w sposób dostosowany do warunków na drodze. Poważne i ostrożne prowadzenie pojazdu oznacza możliwość przedsięwzięcia przez kierowcę we właściwym czasie wszelkich czynności, które są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu.

O prędkości bezpiecznej można mówić tylko wtedy, gdy biorąc pod uwagę panujące na drodze warunki drogowe, kierowca porusza się z taką prędkością, która pozwala mu na zatrzymanie pojazdu przed ewentualną przeszkodą.

Poruszanie się drogą z pierwszeństwem przejazdu nie zwalnia kierującego pojazdem, zbliżającego się do skrzyżowania, od zachowania szczególnej ostrożności (art. 22 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym). Niezachowanie należytej ostrożności w powyższych okolicznościach bez wątpienia powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Przez tego typu zasady ostrożności rozumie się zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego, ujęte w innych przepisach, w tym regulacjach ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz przepisach wydanych na jej podstawie i można wśród nich wymienić m.in.:

1) zasadę ograniczonego zaufania;

2) zasady dotyczące włączania się do ruchu;

3) zasadę prędkości bezpiecznej;

4) zasady dotyczące zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu;

5) zasady dotyczące wymijania, omijania i cofania;

6) zasady dotyczące wyprzedzania;

7) zasady dotyczące krzyżowania się kierunków ruchu;

8) zasady dotyczące jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza;

9) zasady dotyczące holowania pojazdu;

10) zasady dotyczące zatrzymania i postoju.

Wypadek komunikacyjny penalizowany jest jako przestępstwo jedynie w razie spowodowania u osoby pokrzywdzonej co najmniej tzw. średniego uszczerbku na zdrowiu.

Przestępstwo określone w art. 177 § 1 lub § 2 KK, popełnione na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, w następstwie którego inna osoba – niebędąca pokrzywdzonym tym przestępstwem – odniosła obrażenia powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż siedem dni albo poniosła szkodę w mieniu, zgodnie z art. 10 § 1 KW, stanowi jednocześnie wykroczenie określone w art. 86 § 1 KW. Osoba, która doznała takich obrażeń ciała nie jest pokrzywdzonym w sprawie o przestępstwo z art. 177 KK, albowiem jej stan pokrzywdzenia wynika z wykroczenia, a nie z przestępstwa

W każdej sprawie sąd powinien bacznie rozważyć, czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy stwierdzonym naruszeniem przepisów a zaistniałą kolizją drogową. Związek ten nie może być rozumiany jako jedynie czasowe lub miejscowe następstwo wydarzeń, ale jako powiązanie wypadku drogowego, z poprzedzającym go naruszeniem przepisów o ruchu drogowym. Naturalnie, w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy także realistyczniej podchodził do zagadnienia, chociażby problematyce związku przyczynowego nie poświęcał zbyt wiele uwagi. Dlatego też na uwagę zasługują trzy przytoczone niżej orzeczenia.

 Wyrok SN z 10.6.1994 r., III KRN 76/94, PIŻ Nr 20/1997, s. 19:

 „Sam fakt kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości nie przesądza automatycznie winy kierowcy w zakresie odpowiedzialności za występek z art. 145 § 3 KK (obecnie art. 177 § 3 KK). Odpowiedzialność ta musi być oparta na związku przyczynowym między takim właśnie stanem a następstwem wypadku i jego skutkiem. Niezależnie od skomplikowanego charakteru sprawy, sąd musi dokonać jednoznacznych, kategorycznych ustaleń, wykorzystując wszelkie możliwe źródła i środki dowodowe”.

 Z kolei w wyroku z 24.1.1997 r., II KKN 133/96, czytamy:

 „Prowadzenie po zapadnięciu zmroku nieoświetlonego pojazdu mechanicznego po drodze publicznej, a nadto niesprawnego technicznie pod wieloma względami (m.in. brak sprawnie działających kierunkowskazów), stanowi nie tylko rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa, ale i realne jego zagrożenie. W ruchu drogowym właśnie dlatego obowiązuje zasada tzw. ograniczonego zaufania wobec innych uczestników tego ruchu, że nawet ewentualne przyczynienie się innego uczestnika do spowodowania wypadku drogowego nie zwalnia od odpowiedzialności tego, kto swoim działaniem także się do niego przyczynił”.

 I wreszcie wyrok Sądu Najwyższego z 19.5.1996 r., III KKN 36/96:

 „Ocena zachowania kierowcy nie może się opierać tylko na fakcie, że wypadek nastąpił. Prowadzący pojazd ma prawo liczyć na respektowanie zasad bezpieczeństwa ruchu przez współuczestników tego ruchu.

Podkreślić należy iż do oceny czy obwiniony bądź też inna osoba spowodowała zagrożenie w ruchu drogowym jest Sąd, a nie biegły. Biegły może dokonać rekonstrukcji zdarzenia, ocenić prędkość pojazdów, wskazać które przepisy prawa o ruchu drogowym naruszył każdy z uczestników ruchu. To do Sądu należy ocena takiej opinii i wskazanie czyje zachowanie pozostawało w związku z popełnieniem wykroczenia.

Śmiertelna ofiara wypadku – osoba zmarła na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni, licząc od dnia wypadku, na skutek doznanych obrażeń ciała.

Osoba ciężko ranna – osoba, która doznała ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej lub znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała oraz urazów w postaci np. złamań, uszkodzeń organów wewnętrznych, poważnych ran ciętych i szarpanych.

Osoba lekko ranna – osoba, która poniosła uszczerbek na zdrowiu inny niż określony w definicji „osoba ciężko ranna”, naruszający czynności narządu ciała lub rozstrój.

Spośród wszystkich rodzajów wypadków drogowych, na pierwsze miejsce wysuwają się zdarzenia, które można zakwalifikować do kategorii „zderzenie się pojazdów w ruchu”. W 2013 r. było 22 659 takich wypadków, co stanowiło 63,21% ogółu, śmierć w nich poniosło 1638 osób (42,95% wszystkich zabitych), a rannych zostało 29 841 osób (67,72% ogółu rannych). Następnym, najczęściej występującym rodzajem wypadku, było „najechanie na pieszego”. Takich zdarzeń było 10 042 (27,1%), w ich wyniku zginęły 1152 osoby (32,3%), a 9548 zostało rannych (20,9).

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa karnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach karnych. Wybierając nas możesz mieć pewność, że będziemy w pełni oddani Tobie i Twojej sprawie. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Karnego w Poznaniu. Prawo Karne Poznań